Love in a Mist

De positie van de vrouw en de strijd om de vruchtbaarheid is af te lezen in de natuur en in de ontworpen omgeving.  De geschiedenis toont barricades die zijn bevochten, gebouwen die speciaal voor vrouwen zijn opgericht, vernuftige technieken en wetenschap, en de natuur die is veranderd. Hierbij is de politiek van vruchtbaarheid, van de maatschappelijke onderwerping aan een patriarchale economie en de durf om in opstand te komen tegen de gevestigde orde, een proces dat tot vandaag de dag actueel is. 

Bureau Europa heeft curator Malkit Shoshan (Harvard Graduate School of Architecture and Design) uitgenodigd om het onderzoek en de expositie Love in a Mist hier te presenteren. Remco Beckers (curator Bureau Europa) heeft de expositie voorzien van een lokale context.

Vruchtbaarheid en voortplanting hebben van oudsher de positie van de vrouw bepaald. Er is een rijke geschiedenis van aanbidding van vruchtbaarheid en de processen zijn legio die vruchtbaarheid bevorderen maar ook voorkomen. De natuur speelt hierbij een grote rol omdat de vrouw van oudsher de kennis van de aarde en de planten beheerde.

De beïnvloedbare vruchtbaarheid De kennis over planten en vruchtbaarheid werd naast de aarde ook voor het eigen lichaam aangewend. Planten die verbonden worden met de voortplanting zijn terug te vinden in de oudste geschriften. Love in a Mist, in het Nederlands Juffertje-in-het-Groen, is één van de planten waaraan mythes zijn opgehangen over de kracht van verleiden, maar ook de medicinale toepassing voor anticonceptie en vruchtafdrijving.

De geremde vruchtbaarheid De beschikking over je eigen lichaam is een groot recht maar de politieke bewegingsruimte is op het gebied van vruchtbaarheid erg complex. In Nederland wordt er nog dagelijks strijd gevoerd voor het recht op keuzevrijheid van vrouwen en het recht op abortus. In de praktijk zijn het strafrecht, de fysieke barrières van de kliniek en de verplichte vijf dagen bedenktijd vóór een abortus hindernissen die het voor een grote groep vrouwen moeilijk maakt om over hun eigen lichaam te beschikken.

De versnelde vruchtbaarheid Vruchtbaarheid en voortplanting zijn de drijfveren voor wetenschappelijk onderzoek, techniek en industrie. De wens om de natuur te beheren en vruchtbaarheid te versnellen kent vele uitwassen. In de 20e eeuw leidde het groeihormoon DES tot een zeer rampzalige geschiedenis. Het werd een wondermiddel genoemd, maar bleek een nachtmerrie te zijn omdat het een desastreuze uitwerking had op vrouw en natuur. Maar ook de bio-industrie en onze hang naar steeds meer en steeds groter overmeestert de natuur en het milieu gaat harder achteruit dan ooit tevoren.

Vrouwelijk vermogen in Limburg Vijfduizend jaar vóór onze jaartelling zijn vrouwen langs de oevers van de Limburgse rivieren actief in de landbouw en vanaf de Romeinse tijd zijn er concrete bronnen die tonen hoe vrouwen leefden. De aanwezigheid van de kloosters en begijnhoven zijn nog steeds terug te vinden in de gebouwde omgeving alsook de sporen van heldinnen als Aldegonda, Elisabeth Strouven of de Sphinxdames die de eerste grote vrouwenstakingen in Nederland organiseerden tot aan de Vroedvrouwenschool in Heerlen en het eerste vrouwelijke gemeenteraadslid van Nederland, Anna Wynandts-Louis. Globaal en lokaal komen de verhalen van de architectuur en de politiek van vruchtbaarheid samen.