Op zaterdag 15 juni 2024 viert Maastricht de Dag van de Architectuur. Om 10 uur wordt de dag geopend en van 11:00 tot 16:00 uur bieden architecten, ontwikkelaars en bouwers je een kijkje achter de schermen, tonen ze de meest recente gebouwen en worden de mooiste architectuurverhalen verteld. Dit jaar is het landelijk thema van de Dag van de Architectuur "Ruimte Maken".
De groei van Nederlandse steden zet de komende jaren voort. De aanwezigheid van de publieke ruimte is van groot belang voor de kwaliteit van de leefomgeving in de stad. Het houdt een stad met al zijn verschillende identiteiten bijeen. Architecten kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan de kwaliteit van de publieke ruimte binnen een bebouwde omgeving. Tijdens deze landelijke ‘Dag van de Architectuur’ staan o.a. de ‘Groene Loper’ en ‘Blauwe Loper’ centraal. De herontwikkeling van beide projecten laten zien dat het woongenot in een stad wordt vergroot door te bouwen en niét te bouwen.
Op deze pagina vind je een overzicht van de activiteiten en deelnemende projecten en architecten. Al deze gebouwen kun je vrij bezoeken. De betrokken architecten of opdrachtgevers zijn ter plekke aanwezig om toelichting te geven. Verder zijn er twee rondleidingen langs de Groene Loper, en is er een feestelijke opening (bij Restobar Mama) én afsluiting (bij Bureau Europa). Het hele programma staat ook in de flyer die je hier kunt downloaden en binnenkort ook fysiek verkrijgbaar is op diverse plekken.
De organisatie van de Dag van de Architectuur is een samenwerking tussen TOPOS, Gemeente Maastricht en Bureau Europa.
10:00 uur: Opening
De opening is om 10 uur door wethouder Johan Pas bij Restobar Mama, Oranjeplein 200 aan de groene loper.
10:00-13:00 uur: Restobar Mama (KettingHuls)
Het alzijdige paviljoen bestaat uit een rond betonnen terras, een vierkant bouwvolume en een rond stalen hemeldak. De betonnen banken in de bakstenen gevel zijn het startpunt van een bootcamp of een hardlooptraining. Bomen groeien uit ronde gaten in het terras tussen de stalen liggers van het hemeldak door naar boven. De stalen constructie van het hemeldak loopt binnen door in een constructie van houten gelamineerde liggers met in het midden van het gebouw een betonnen kolom. (foto boven: Stijn Bollaert)
11:00-16:00 uur: Woongebouw Jolie aan de Groene Loper (Artesk van Royen Architecten)
Woongebouw Jolie voorziet in 34 koopappartementen in 12 verschillende types, zoals maisonettes, (doorzon)appartementen, hoekappartementen en penthouses. De diversiteit in plattegronden wordt gespiegeld in de gevels, dit geeft het gebouw een rijke en gevarieerde uitstraling.
De gevel grenzend aan de woonwijk is gedetailleerd in een verfijnde baksteenarchitectuur. In dit autoluwe gebied kan de voorbijganger de precisie van het gebouw tot zich nemen. Daarentegen is de gevel aan de Kennedysingel, waar auto’s met 70 km/u passeren, abstracter vormgegeven. Vanaf het begin was er een nauwe samenwerking tussen de ontwerpbureaus om de nieuwe stedelijke wand qua sfeer een gelijke uitstraling te geven.
11:00-16:00 uur: Le Sud Amélie aan de groene loper (Jo Janssen Architecten)
Het appartementencomplex Amélie maakt onderdeel uit van een homogene wand, welke gevormd wordt door een ensemble van drie woongebouwen en een toekomstige woontoren. Het ensemble vormt een stedenbouwkundige en architectonische eenheid en is de beëindiging van het zuidelijke deel van het plangebied Le Sud Groene Loper (Kennedysingel).
Het appartementencomplex Amélie kent 36 appartementen, opgebouwd uit een 8-tal verschillende woninggrootte.
Het gebouw is ontworpen met verschillende expressies: de noordwestzijde kent een gearticuleerde metselwerk gevel om aansluiting te zoeken bij de in aanbouw zijnde woonwijk, terwijl de zijde aan de Kennedysingel een ingetogen gevelbeeld kent bestaande uit metselwerk, prefab betonnen kaders en vouw-schuifluiken.
11:00-16:00 uur: Gasthuis Le Sud (Martens Willems & Humblé Architecten)
In het plandeel Le Sud aan de zuidzijde van de groene loper vorm dit gebouw een kop van een reeks woongebouwen met kleinschalig wonen voor mensen met dementie. De kopgevel met geprofileerd metselwerk naar inspiratie van Kay Fisker markeert hier ook het begin van de groene loper als tegenhanger van de grote woontoren in deze reeks. Het gebouw krijgt zijn expressie door de volumebewerkingen en het samenspel met de massieve traptoren naast de dichte kop.
Met de toepassing van een duurzaam ontwerp en installaties wordt vol ingezet op duurzaamheid. Hiermee wordt dit gebouw bijna energieneutraal. Als onderdeel van bredere duurzaamheidsmaatregelen aan de groene loper met aandacht voor biodiversiteit, hittestress en waterbuffering.
11:30 en 14:00 uur: Rondleiding Groene Loper (Fred humblé en Thomas Bedaux)
Naast de woongebouwen Le Sud Amélie en Jolie zijn er ook 2 rondwandelingen langs gebouwen aan de groene loper. Om 11:30uur onder leiding van de architect Fred Humblé en om 14:00uur de architect Thomas Bedaux. De start is bij Gasthuis ‘Le Sud’ en zal vervolgens langs diverse projecten gaan tot aan de zuidzijde van de groene loper, o.a. woonhuizen Bedaux de Bouwer architecten, Lourdesplein en Kolonel Millerstraat.
11:00-16:00 uur: Blauwe loper (stedenbouw) (Ziegler | Branderhorst stedenbouw en architectuur)
Ruimte maken in de verdichte stad
Blauwdorp is een vroeg 20ste -eeuwse stadsuitbreiding van Maastricht. Vanuit een aanvankelijk sterke stedenbouwkundige opzet, is deze buurt organisch doorgegroeid en verdicht. Er miste oriëntatie en ruimtelijke hiërarchie. Om de leefbaarheid te verbeteren, wordt letterlijk ruimte gemaakt in het versteende labyrintische tuindorpse weefsel. De ‘missing link’ in een lange lijn van stadswijken naar binnenstad, is gerealiseerd.
De belangrijkste ingreep is 138 verouderde grondgebonden woningen te slopen en vervangen door 138 levensloopbestendige appartementen en een buurtpark. Door de vergrijzing en herhuisvesting heeft doorstroming plaatsgevonden. Samen met buurtbewoners is de inrichting van het buurtpark ontworpen, dat het nieuwe ruimtelijke én sociale brandpunt wordt voor Blauwdorp.
11:00-16:00 uur: Blauwe loper (architectuur) (Jo Janssen Architecten - ArCharis Architecture, Maastricht)
De 138 sociale en zorggeschikte woningen zijn verdeeld over vier woonblokken, welke de grenzen van de openbare ruimte bepalen en georiënteerd zijn op het park.
De architectonische opdracht vereiste het herdefiniëren van dit nieuwe gebied, middels een eigentijdse taal, rekening houdend met het historische karakter van de wijk en het huidige multigenerationele karakter van de wijk.
Binnen de woonblokken zijn grondgebonden woningen geïmplementeerd (wonen aan de straat) om aansluiting te vinden bij het hart van Blauwdorp. De continuïteit zet zich door in de architectuur, o.a. door het hergebruik van bestaande materialen.
De hoofdentrees zijn ontworpen als stedenbouwkundige accenten, en uitgewerkt tot kwalitatieve ontmoetingsplekken.
11:00-16:00 uur: dsm-firmenich (Broekbakema)
De voormalige Euroscoop en rijksmonument De Ambachtsschool zijn herontwikkeld tot het nieuwe, duurzame hoofdkantoor van dsm-firmenich. Het ensemble van twee gebouwen, naar ontwerp van architect Broekbakema, voldoet aan de hoogste welzijn- en duurzaamheidseisen. De historische Ambachtsschool, een monument uit 1912, is volledig gerenoveerd en ingericht als vergaderlocatie, en de energieneutrale nieuwbouw dient als flexibel kantoor voor ca. 600 medewerkers van dsm-firmenich. De gebouwen zijn verbonden door een atrium waar medewerkers elkaar ontmoeten. Het uitgangspunt: een gezonde, lichte, groene en duurzame werkomgeving en veel ruimte voor samenwerking.
16:00-17:30 uur: Afsluiting bij Bureau Europa
In de expositie In Vitro wordt Moderne Limburgse architectuur getoond in ontwerpen en maquettes in relatie tot het gebruik van glas. Met oa Wiel Arets, Jo Coenen, Teske van Royen, Mathieu Bruls en Francine Houben. Ook kan je wandelen: https://www.bureau-europa.nl/over-gevels-en-glazeniers/.
