Een reis hoeft niet ver te zijn. Een reis hoef je zelfs niet eens fysiek te ondernemen. Zoveel bewees de Franse satirist Xavier de Maistre al eind achttiende eeuw. Handig om te onthouden voor een volgende lockdown: maak eens een reis door je eigen huis. Sta stil bij alle objecten die je vergaard hebt en alle herinneringen die ze oproepen. Ontmoet Ger en Nel, een bijzonder Maastrichts duo met een tot de verbeelding sprekend interieur.
«J'ai entrepris et exécuté un voyage de quarante-deux jours autour de ma chambre. Les observations intéressantes que j'ai faites, et le plaisir continuel que j'ai éprouvé le long du chemin, me faisaient désirer de le rendre public; la certitude d'être utile m'y a décidé.»
Ik heb in tweeënveertig dagen een reis ondernomen in mijn eigen kamer. De interessante waarnemingen die ik gedaan heb en het continue plezier die ik langs de hele weg heb mogen ervaren, gaven mij het verlangen ze beide publiek te willen maken; de zekerheid dat dat nuttig zal zijn, deed mij besluiten dat ook te doen.
--- Xavier de Maistre, Voyage autour de ma chambre (1794)
De wildebras Xavier de Maistre werd binnen een aristocratische familie geboren in Savoie. Een rijke militaire carrière stond hem daarom te wachten, maar toch is hij vandaag vooral bekend vanwege zijn fantasievolle memoires, Voyage autour de ma Chambre - een reisgids die de geplaagde De Maistre schreef tijdens een huisarrest, nadat hij per abuis een duel aanging met een iets te machtige tegenspeler.
Zes weken zat De Maistre zijn straf uit in een klein maar redelijk somptueus appartement in Turijn. Maar zoals we na een aantal lockdowns wel begrijpen, gaan telkens dezelfde vier muren om ons heen gauw vervelen. Toch hoeft dat niet. Onze huizen, onze kamers herbergen een grotere rijkdom dan we ons realiseren en zijn goed voor meer intens gevoelde reizen dan wanneer we verre oorden over de hele wereld zouden aandoen.
In een door Laurence Sterne geïnspireerde parodie op de toen mateloos populaire reisverhalen - denk aan Goethes Italienische Reise (1786-88) - schreef De Maistre zijn eigen narratief waarin zijn meubilair, zijn etsen en schilderijen, zijn verzameling souvenirs alle hun eigen leven gingen leiden. Een reis die niets kost, die geen fysieke moeite vereist, die door iedereen, rijk of arm, oud of jong, gezond of niet gemaakt kan worden.
Elk object nodigt hem uit tot stilstaan, brengt herinneringen en gevoelens in hem naar boven en leidt hem verder, door de vreemdste onbewuste associaties, naar het volgende beeld en naar de volgende herinnering. Deze reis neemt je terug naar vroeger en naar fantastische gedachten en overpeinzingen.
Bureau Europa nodigde Ger van Dijck en Nel Roodenburg, woonachtig in de Capucijnenstraat, uit ons mee te nemen op hun eigen reizen door hun eigen vertrekken. Neem Ger en Nels adviezen en ideeën ter harte en ga zelf ook eens op ontdekkingstocht in je eigen kamer.
Colofon
Film Hussein Al Khayat | Interviews Floor van Spaendonk | Tekst Remco Beckers
Met dank aan Ger van Dijck en Nel Roodenburg