Sphinxdebat over creatieve broedplaatsen

7 april 2015

Creatieve broedplaatsen: de nieuwe economische motor voor stedelijke ontwikkeling?

Wat is een creatieve broedplaats, wie zijn de aanjagers en wat zijn de motivaties om een broedplaats te starten? Wanneer is zo’n plek succesvol, en welke belemmeringen kom je tegen? Maar ook: hoe bottom-up of informeel zijn deze plekken eigenlijk, hoe lopen de geldstromen? Welke rol van de overheid is gewenst bij de ontwikkeling van zo’n broedplaats? In hoeverre wordt de creatieve professional (de kunstenaar, de ontwerper) ondergeschikt gemaakt aan het aanjagen van gebiedsontwikkelingen? En zo ja, is dat dan erg?

Cultuur als aanjager voor stadsontwikkeling
‘Cultuur’ wordt al langere tijd gezien als aanjager voor stads- of gebiedsontwikkeling. Sinds Richard Florida zijn veelbesproken boek ‘The Rise of the Creative Class’ introduceerde lijkt het de mantra van veel beleidsmakers te zijn geworden. De laatste jaren zien we een explosieve toename in het aantal ‘creatieve broedplaatsen’: nieuwe concepten waarin kunstenaars, studenten en bewoners uit de wijk samen nieuwe projecten opzetten, en waar ook ondernemers diensten en activiteiten ontplooien. Maar wat is nu precies de functie van de creatieve ‘hub’ in de stad, welke sociale of economische belangen spelen een rol, hoe komt zo’n plek tot stand en wie zijn de hoofdrolspelers? Vormt dit een duurzame vorm van (binnen)stedelijke ontwikkeling?

Hoop op creatieve innovatie Na het uitbreken van de economische en financiële crisis in 2008 hebben we ook in onze steden de gevolgen hiervan gemerkt. Grootschalige stedelijke ontwikkelingsprojecten zijn stilgevallen en economische groei stagneert. Steden zoeken de afgelopen jaren naar nieuwe economische motoren voor het stimuleren van de stedelijke economie, de creatieve sector en fysieke (gebieds)ontwikkeling. Om deze verschillende kwesties te bestrijden wordt door ondernemers, overheden, politici en wetenschappers steeds vaker de hoop gevestigd op creatieve innovatie en de broedplaats in het bijzonder.

Investeren in creatieve broedplaatsen?
Leegstand, het tekort aan betaalbare en inspirerende werkplekken en ateliers voor zzp’ers of kunstenaars, het gebrek van sociale cohesie, en de versnippering van verschillende voorzieningen in een wijk zijn slechts enkele van de problemen waar de broedplaats een oplossing voor zou bieden. Door deze optelsom zou zo’n ‘hub’ een economische impuls voor de stad en de wijk kunnen betekenen. Het is dan ook niet vreemd dat de lokale overheden vaak gecharmeerd zijn van dergelijke initiatieven en niet zelden aan de wieg staan van de ontwikkeling ervan en zelfs investeren.

Welke rol spelen de creatieve broedplaatsen?
Tijdens het debat gaan we met verschillende ervaringsdeskundigen en het publiek het gesprek aan over creatieve broedplaatsen en de rol die deze initiatieven vervullen in de ontwikkeling van de stad. Vanuit het perspectief van cultuur, van beleid en van economie stellen we vragen als: wat is een creatieve broedplaats, wie zijn de aanjagers en wat zijn de motivaties om een broedplaats te starten? Wanneer is zo’n plek succesvol, en welke belemmeringen kom je tegen? Maar ook: hoe bottom-up of informeel zijn deze plekken eigenlijk, hoe lopen de geldstromen? Welke rol van de overheid is gewenst bij de ontwikkeling van zo’n broedplaats? In hoeverre wordt de creatieve professional (de kunstenaar, de ontwerper) ondergeschikt gemaakt aan het aanjagen van gebiedsontwikkelingen? En zo ja, is dat dan erg?

Organisatie: het debat wordt georganiseerd door Debatcentrum Sphinx,Maastricht-LAB en Bureau Europa en is tevens een samenwerking tussen debatcentrum Sphinx en Belvédère Maastricht, waarbij in 2015 een reeks van vier bijeenkomsten op wisselende plekkenin het Sphinxkwartier worden georganiseerd.

Sprekers:
Vera Cerutti,
antropoloog bij Creatieve Fabrieken, zij onderzoekt de effecten van adaptional hergebruik van industrieel erfgoed.
Jaap Schoufour
, hoofd van Bureau Broedplaatsen, van de stad Amsterdam.
Maureen Baas, theaterontwikkelaar en initiator van creatieve broedplaats De Metaalkathedraal in Utrecht.

Moderator:
Saskia van Stein (directeur Bureau Europa).

Datum: dinsdag 7 april, 19:30 - 21:30
Locatie:
Bureau Europa
Voertaal:
Engels
Toegang:
gratis

De sprekers en de moderator

Creative hubs: de nieuwe economische motor voor stedelijke ontwikkeling?