Mevr. De Architect

Lezingen over vrouwelijkheid in de architectuur

29 april t/m 30 juni 2021

Naar voorbeeld van de publicatie Mevr. de Architect en in samenwerking met hoofdredacteur Merel Pit organiseert Bureau Europa binnen het kader van de tentoonstelling Love in a Mist - de architectuur van vruchtbaarheid deze bijzondere lezingenreeks. In vijf lezingen in mei en juni 2021 wordt de ruimte en de positie van vrouwelijkheid in de architectuur onderzocht.

Leer meer over hoe vrouwen werden weggeknipt uit de architectuurgeschiedenis, over hoe de vrouwelijke blik verschilt van de mannelijke en hoe je dat terugziet in stad en land. Over vrouwvriendelijk vormgeven, nieuwe visies op wonen en leven, kansengelijkheid en inclusiviteit. Alle lezingen zijn in het hieronder te bekijken.

Mevr. de Architect. Meer zichtbaarheid voor vrouwen in de architectuur Hoofdredacteur en auteur Merel Pit en architecten Nicole Maurer (Maurer United Architects) en Sandra Wigmans (SATIJNplus) spreken over hun ervaringen en praktijken en de noodzaak voor de publicatie Mevr. de Architect.

Waar zijn de vrouwen? Architectuurgeschiedenis en vrouwelijkheid Architectuurhistorica Catja Edens beschouwt de angstaanjagende behandeling van vrouwen in de geschiedenisboeken. Architecten Teske van Royen (Artesk) en Evelien Pieters (AR-TUR) reflecteren op de situatie in respectievelijk Nederland en Vlaanderen.

Mien Ruys. De vrouwelijke blik op stad en land Biograaf Leo den Dulk verkent het leven en werk van tuinonterwerper en theoretica Mien Ruys. Architecten Gaby Vanhommerig (Mendum) en Lotte de Moor (Vullings de Moor) projecteren hun eigen blik op hun werk en de contexten in het Limburgs landschap.

Vrouwelijkheid en inclusiviteit op de werkvloer Architecten Nadine Nievergeld (Kalekt) en Tatjana de Grood-Trajkovska (TT-Architectuur) spreken over kansengelijkheid en inclusiviteit in de hedendaagse architectuurwereld. Slechts één op vier Nederlandse architecten is vrouw, terwijl de architectuuropleidingen juist een heel ander beeld schetsen. 

Hartsuyker – visies op alternatieve woningen Conservator bij Het Nieuwe Instituut Eline de Graaf spreekt over het oeuvre van Luzia Hartsuyker-Curjel en haar man Enrico, die in de Nederlandse wederopbouwperiode voor furore in de architectenwereld zorgden met hun radicale ontwerpen. Een delegatie van de jongste generatie architecten, Luca Simons (Artesk) en Omayra Mingels (SATIJNplus), schuift aan om over hun eigen inspiraties en ambities te spreken. Deze lezing is gekoppeld aan de nevententoonstelling Hartsuyker – visies op alternatieve woningen, die vanaf 12 juni t/m 15 augustus bij Bureau Europa te zien is.

Alle lezingen zijn gefilmd en gemonteerd door Hussein Al Khayat. 

 

Lezing #1. Waarom Mevr. de Architect?

In deze eerste lezing vertelt bedenker en hoofdredacteur van Mevr. de Architect, Merel Pit, uit waarom er een noodzaak is voor deze publicatie - die al vooraf werd gegaan door een reeks interviews en artikelen op A.ZINE. Vrouwelijke architecten staan nog te weinig in de spotlights, zoals ook Merels verhaal pijnlijk duidelijk maakt.

De Limburgse architecten Nicole Maurer van Maurer United Architects (Maastricht) en Sandra Wigmans van SATIJNplus Architecten (Born) schuiven aan om vanuit hun eigen ervaringen en praktijken uit de doeken te doen hoe zij zelf tegen deze problematiek aankijken.

Lezing #2. Waar zijn de vrouwen? 

In de tweede lezing is architectuurhistorica Catja Edens uitgenodigd om de praktijken aan de kaak te stellen waarmee vrouwelijke architecten letterlijk uit de geschiedenisboeken zijn geknipt. Ze spitst toe op Denise Scott Brown en haar vurig pleidooi tegen het seksime in de architectuur. Wat lag hieraan ten grondslag en is de situatie met de tijd verbeterd?

Twee gasten schuiven aan: architect Teske van Royen van Artesk (Maastricht) vertelt over haar ervaringen in en buiten Limburg, terwijl Evelien Pieters, project- en zakelijk leider van architectuurplatform AR-TUR (Turnhout, B) de Vlaamse situatie belicht. Zij hebben het onder meer over architectes uit de geschiedenis als Lux Guyer en Beatriz Colomina en over het lopende Vlaamse project Wiki Women Design.

Lezing #3. De vrouwelijke blik op het land

Tuinhistoricus Leo den Dulk publiceerde de complete biografie van tuinontwerper Mien Ruys. Ruys begon haar carrière in een tijd toen het landschapsontwerp meer hobby dan discipline was en dan ook vaak nog maar bedoeld voor mannen. Zij trotseerde haar tijd en werd internationaal bekend met haar ontwerpen vol rechte vormen, rijkbloeiende borders. In Maastricht waren er twee Mienen werkzaam: samen met Wilhelmina van de Geijn, conservatrix van het Natuurhistorisch Museum, ontwierp Ruys de Krijtlandschapstuin die om het museum heen ligt.

Lotte de Moor van Vullings de Moor architecten (Berg en Terblijt) en Gaby Vanhommerig van Mendum architectuur (Ransdaal) schuiven aan en bespreken de vrouwelijke blik op het land vanuit hun Limburgse werkveld, waarbij de een de traditie van erfgoed benadrukt en de ander een visie heeft op culturele en landschappelijke verbondenheid.

Lezing #4. Vrouwelijkheid op de werkvloer

In deze vierde lezing komen architecten Nadine Nievergeld van Kalekt (Maasbracht) en Tatjana de Grood-Trajkovska van TT-Architectuur (Maastricht) aan het woord. Beide vrouwen geven leiding aan een succesvol eigen bureau, na eerst enkele jaren ervaring te hebben opgebouwd bij andere, veelal door mannen geleide bureaus.

Hoe kijken zij aan tegen vrouwelijkheid op de werkvloer. Is het een issue of wanneer niet, moet het een discussiepunt zijn? Zijn ze bij hun opleidingen tegen ongemakkelijkheden aangelopen of doen ze dat nu in hun carrière? En is de situatie tussen het Limburgse en het geboorteland van Tatjana, Noord-Macedonië, heel anders?

Lezing #5. Bouwen aan de toekomst 

De vijfde en laatste lezing in de reeks staat in het teken van het glamour couple Luzia en Enrico Hartsuyker die furore maakten tijdens de Nederlandse Wederopbouwperiode. Vooral Luzia werd bekend om haar vrouwvriendelijke woningen. Conservator bij Het Nieuwe Instituut (Rotterdam) Eline de Graaf doet in haar lezing een greep uit de archieven van de Hartsuykers.

Omayra Mingels, architect bij SATIJNplus (Born), vult het inspirerende verhaal aan met een blik op de toekomst. Waar vaak het mannelijke tegenover het vrouwelijke wordt gepositioneerd, stuurt zij aan op het volledig loslaten van dat hokjesdenken. De architectuur zal er alleen maar beter van worden.