Lezing: De Groete Bouw

Ad van Iterson over de Cité Ouvrière en de blijvende invloed van Petrus Regout in Maastricht

23 februari 2022

Historicus en Petrus Regout-biograaf Ad van Iterson vertelt over één van de meest parmantige gebouwen in Maastricht. De Cité Ouvrière stond in de volksmond bekend als de Groete Bouw, was een grootse verschijning in het straatbeeld bij het Bassin, de trots van Sphinx-oprichter Petrus Regout en één van de meest beruchte stukjes stadsgeschiedenis. Hoe kan één gebouw zo tekenend zijn voor een hele onderneming?

In 1863 voltooit de Akense bouwmeester Wilhelm Wickop de woonkazerne die Petrus Regout voor de arbeiders van de glas- en aardewerkfabrieken van Regout & Co. - later Koninklijke Sphinx - aan de Boschstraat. Het grote gebouw, in het Maastrichts simpelweg De Groete Bouw geheten, staat in de Sint Theunisstraat. De voorgevel was goed te zien vanonder de Penitentenpoort in de Boschstraat, waar je vandaag nog altijd onder door kunt lopen. De Cité zelf staat er niet meer, die werd in 1938 afgebroken.

De woonkazerne was weliswaar de trots van Petrus Regout, die het daarom met opzet vergroot en op een meer opvallende plek liet afbeeldingen in zijn prentenalbum, maar in Maastricht werd het gebouw gehaat. De 'onacceptabele woonkazerne', zoals aalmoezenier Poels het gebouw bestempelde, telde bijna 300 inwoners verspreid over iets minder dan 100 kamers, waarvan een deel noodgedwongen als 'lijkenkamer' ingericht was: men kon een dode immers moeilijk in de bedstee laten liggen totdat ie werd opgehaald. Het gebouw was het symbool van de sociale ongelijkheid in industriestad Maastricht - al helemaal omdat het achterom uitkeek over de tuin van het stadspaleisje van Petrus II Regout, de latere directeur van de fabrieken.

Alle goede bedoelingen die aartsvader Petrus I Regout had, is de Cité Ouvrière een reden waarom de familie Regout in de 20e eeuw een slechte naam kreeg. Maar de invloed van Petrus Regout was ook op andere manieren en op andere plekken in de stad voelbaar, in bijvoorbeeld een aantal opvallende stukjes architectuur. Bouwmeester Wickop stond hem daarbij terzijde.

Datum woensdag 23 februari 2022, 18.00 uur
Taal Nederlands
Toegang €3,-. Tickets verkrijgbaar via de website.