Op 24 mei om 17 uur opende de tentoonstelling COMING SOON. Met landschap als metafoor bevraagt de tentoonstelling wat in het hart ligt van de utopieën van onze tijd: van inspiratie in verleden, urgenties in het heden en projecties naar een mogelijke toekomst. De noden en deugden van onze tijd worden geëxtrapoleerd en impliciet verwerkt (ecologie, economie, sociale cohesie en technologie).
Deelnemers aan COMING SOON zijn:
Tomás Saraceno, Ruben Pater, Atelier Van Lieshout, Studio Smack, Studio Swine, Alicia Framis, Sandro Setola, Rachel Sussman, Samah Hijawi, MAP Architects, Julijonas Urbonas, Studio Makkink & Bey, Enzo Mari, Imme van der Haak, Theo Jansen, Arne Hendriks, DUS Architects, TD Architects, Kyra van Ineveld, N55, Anthony Lau, Nelly Ben Hayoun, WHIM Architecten, Emre Hüner, The Why Factory, Bitcaves, Dingeman Deijs, Martina Petrelli, R&Sie(n), Urban-Think Tank, El-Ab Architects, Maarten Vanden Eynde, David Benqué, Mathias Schweizer, HY Architects, OFL Architects, Ben Landau, Bas van Beek, Bureau d’Etudes, Arjen de Leeuw, Rob Voerman, Fairphone, Point Supreme Architects, MVRDV, Constant Dullaart, Persijn Broersen & Margit Lukács, Femke Herregraven, Metahaven, Jonas Staal, Dirk Vander Kooij, STEALTH. unlimited i.c.w. Kristian Lukić & Emil Jurcan, CLOUDS Architecture, Guy Ben Ner, Markus Kayser, Space Caviar, The Lowline, Evert Ypma, Elegant Embellishments, Pieter Stoutjesdijk, Dogma, PAL-V Europe & Spark, Fredrik Härén, Owen Wells, Advanced Tactics, Pierre Bismuth, Studio Orta, Helmut Smits, Life Straw, Anne Holtrop, the Why Factory, Marta Volkova & Slava Shevelenko, One Architecture, Magnus Larsson, The Seasteading Institute, Stewart Brand.
Uitingen van verlangen naar een andere plek, van een gedroomd landschap, de ideale stad of een alternatieve organisatie van de samenleving gaan ver terug in de tijd. In 1516, zo’n 500 jaar geleden, beschreef Thomas Moore al Utopia: de zoektocht van een reiziger op weg naar een toevluchtsoord, een denkbeeldig eiland geïsoleerd van de rest van de wereld, waar je kon leven in een onalledaagse realiteit. Dat zoeken naar een alternatief is een van de prominente kenmerken van utopische verhalen.
Over dit verlangen naar een imaginaire realiteit gaat de tentoonstelling COMING SOON: een eclectisch overzicht van utopische inspanningen, verhalen en praktijken door de geschiedenis van de mensheid. Een uitgebreid archief van illustratieve voorbeelden uit de -met name Westerse - culturele en visuele geschiedenis vormt de basis voor een genealogie van utopische beelden en denkbeelden. Naast dit historisch overzicht is een filmische Docutopie ontwikkeld. Na literatuur wordt film beschouwd als het medium bij uitstek voor het verbeelden van andere werelden. De ruimtelijke werken in de tentoonstelling zijn hedendaagse projecties op de nabije toekomst en vormen meer dan voorstellingen van escapistische fantasiewerelden. Ze claimen het bestaansrecht door andere manieren van denken over de inrichting van de wereld om ons heen en kick-starten onze verbeelding. De geselecteerde werken zijn evocatief en gepositioneerd tussen fictie en feit. COMING SOON onderzoekt het kritisch potentieel van deze imaginaire ruimte(s) tussen realiteit en utopische projectie. De belofte van verandering, verbetering en verbeelding ligt in het hart van ieder ontwerp en vormt daarmee een cruciaal onderdeel binnen de ontwerpende disciplines.
Met landschap als metafoor bevraagt de tentoonstelling wat er in het hart ligt van de utopieën van onze tijd: van inspiratie in verleden, urgenties in het heden en projecties naar een mogelijke toekomst. De noden en deugden van onze tijd worden geëxtrapoleerd en impliciet verwerkt (ecologie, economie, sociale cohesie en technologie) in de tentoonstelling en in een parallelprogramma. Ook wordt erkend dat ondanks de goede intenties de meeste utopieën uiteindelijk tot mislukkingen leiden. Mogelijk maar goed ook, het is immers de utopische impuls, de zoektocht zelf die van de grootste waarde is.
COMING SOON onderzoekt daarnaast het format van collectieve kennisproductie als samenwerkingsverbanden door een ongebruikelijke hoeveelheid van 7 verschillende curatoren bijeen te brengen: Lukas Feireiss, Lara Schrijver, Institute of Relevant Studies (Giovanni Innella en Agata Jaworska), Piet Vollaard, Roosje Klap en Saskia van Stein. Deze groep is bijeengebracht als experiment en vanuit bewezen kennis en affiniteit met het onderwerp, zij het vanuit verschillende disciplines en specialismen.
In het parallelprogramma worden evenementen georganiseerd die in samenwerking met andere educatieve, culturele of private partners tot stand komen. Dit discursieve parallelprogramma wordt gezamenlijk ontwikkeld met (ontwerpende) professionals, studenten en het breder geïnteresseerd publiek. De grotere toekomstige stedelijke en maatschappelijke vraagstukken staan hier centraal.
De toekomst komt, je kunt erop wachten!
Extended Studio 02.06 t/m 06.07.2014 en Publieksprogramma
Gedurende de gehele maand juni hebben twaalf 3e-jaarsstudenten van de afdeling fine arts van de Maastricht Academy of Fine Art & Design hun atelier verplaatst en zijn ze te gast bij Bureau Europa. Dit tijdelijke gezamenlijke atelier vormt het uitgangspunt voor de onderzoeksworkshop 'Extended Studio'. De workshop vertoont inhoudelijk raakvlakken met de lopende expositie 'Coming Soon, maar ook met "Kinderkönigsreich" van Pawel Althamer in Ludwig Forum Aken.
Het atelier als romantisch begrip lijkt te zijn achterhaald. Maar voor welke utopische, artistieke, fysieke, mentale of educatieve ruimte staat 'atelier' in deze tijd dan wel? Honderdzestig jaar nadat Gustave Courbet het schilderij 'L'Atelier du Peintre' in het geïmproviseerde 'pavillon du réalisme' tentoonstelde, vormt nu de veranderende notie van 'het atelier' in relatie tot de dynamiek van de stedelijke omgeving en het maatschappelijk discours het centrale thema voor deze workshop. De workshop sluit daarmee voor een belangrijk deel aan op de thematiek van de expositie Coming Soon over het imaginaire in relatie tot systeemveranderingen. Het omliggende gebied, Sphinxkwartier/ Belvedere zal als een case studie dienen.
Verschillende studenten, docenten en gasten zullen een bijdrage leveren aan de workshop.
Erik de Jong (docent) gaf op dinsdag 10 juni om 12 uur een lezing over het atelier als 'niet'-plek. Ruth Benschop (lector Autonomie & Openbaarheid in de Kunsten) verzorgde op donderdag 12 juni om 10 uur een lezing over ratten en Michel Foucault.
Op dinsdag 17 juni verzorgt Lene ter Haar, curator en oprichter van B32 in Maastricht, om 15:30 een lezing over 'Urban Avantgardism'.
Het publieksprogramma van Coming Soon bestaat uit de volgende lezingen en evenementen:
Dinsdag 17 juni (20:00-22:00) geeft Jan Masschelein, hoogleraar Sociaal Culturele Pedagogiek aan de Katholieke Universiteit in Leuven, een lezing (Nederlandstalig) over de toekomst van educatie, over wat leren eigenlijk is en wat kunst en leren mogelijk met elkaar te maken zouden kunnen hebben.
De toekomst van onze steden. Op dinsdag 24 juni, van 20:00 tot 22:00, geven The Why Factory (Ulf Hackauf) en Future Studies (Caro van de Venne) een lezing (in het Nederlands) met een korte intro door Stichting Toekomstbeeld der Techniek over de vraagstukken waar we in Nederland anno 2050 voor zullen staan.
Op woensdag 2 juli, 20:00 – 22:00, vindt een discussieavond (in het Engels) plaats met verschillende bijdragen over de plek van het utopische in de hedendaagse cultuur. Deze avond is een samenwerking tussen Bureau Europa en Van Eyck Academie. Aan de hand van een aantal korte presentatie van cultuurfilosoof Timoteus Vermeulen (medeoprichter van Notes on Metamodernism), kunstenaar Melanie Bonajo en Ilse van Rijn (Van Eyck Academy) worden diverse posities en de rol van het imaginaire nader onderzocht.
Op dinsdag 8 juli, 20:00 – 22:00, geeft Deane Simpson een lezing (in het Engels) met als titel 'Gerontopia: Retirement Utopias of the Young Old'. Deane Simpson is architect, docent en onderzoeker aan de Royal Danish Academy of Arts School of Architecture, Kopenhagen en aan BAS, Bergen als professor architectuur en urbanisme. Het onderzoek van Deane Simpson is gericht op hedendaagse stedelijke en architecturale fenomenen, met de focus op sociaal-ruimtelijke transformaties op het snijvlak van demografische verandering en processen van modernisering, globalisering en neo-liberalisme.
Op dinsdag 22 juli, 20:00 – 22:00, geeft filosoof Hans Achterhuis een lezing (in het Nederlands) over de utopie van de vrije markt. In 2010 werd Hans Achterhuis door o.a. Trouw en Filosofie Magazine uitgeroepen tot Denker des Vaderlands, een eretitel die hij in 2013 heeft overgedragen. Na de lezing zal kunstenaar en muzikant Hidde van Schie een aantal nummers van zijn komende CD Offshore spelen.
COMING SOON: Real Imaginary Futures
Opening op 24 mei
Video
